2. Waarom meditatieheld? (6:59)

Waarom heet het eigenlijk ‘meditatieheld’? Omdat het eigenlijk best heldhaftig is om te oefenen met aanwezig te zijn in het hier en nu.

‘
Helemaal met alles wat er is: je gedachtes, je gevoelens, je gewaarwordingen.

Ik vergelijk het vaak een beetje met gaan zwemmen. Als het water een tikkie koud is dan moet je daar doorheen. En vaak hebben we met meditatie ook zo’n drempel. Als je er een keer doorheen bent, heb je er nooit spijt van. Heel vaak wel fijn zelfs, in ieder geval goed te doen.

Dus de meditatieheld gaat over aan onszelf ook toegeven dat het best een uitdaging kan zijn. Want het lijkt heel simpel: in het hier-en-nu zijn, gewoon op je adem letten. En zijn klinkt allemaal leuk, maar dat is best wel moeilijk omdat we niet gewend zijn.

We zijn gewend iets te bedenken en het meteen te willen doen. Een probleem te horen, het meteen te willen oplossen. We voelen iets, wat nu? Moet ik er wat mee? Ga ik er uit of ik ga het onderdrukken?

Het is moeilijk voor de meesten van ons om te zijn met wat er is, met aandacht, met acceptatie. Nou, dit is dus zoals het is op dit moment. Zonder meteen iets te hoeve. En dat is eigenlijk wat je oefent met meditatie.

In het hier-en-nu zijn. Met aandacht, aanwezigheid, acceptatie. Niet dat je daarna dan alles maar accepteert, maar zodat je meer aanwezig kan zijn, en daardoor ook meer informatie kunt verwerken, en eigenlijk vaak betere oplossingen verzint.

Het is niet eens zozeer verzinnen. ‘Het’, die weet het dan gewoon, wat de beste volgende stap is. Dus als je beter gewend raakt aan in het hier-en-nu zijn, zonder meteen reactief te willen worden, dan helpt dat op heel veel manieren. Ik vind het echt wel een helden titel waard, juist omdat we het zo niet gewend zijn.

Dus het is belangrijk dat je niet te streng voor jezelf bent. Dat je niet denkt: ‘5 minuten stilzitten, moet toch kunnen? Kom op!’. Dan doen we het vanuit wilskracht. Maar dat werkt eigenlijk niet.

Tuurlijk, dat houdt je wel vol als je echt wil, maar dan ben je eigenlijk niet aan het trainen wat je wilt trainen. Want meditatie is gewoon aandachttraining.

Het wennen aan in het hier-en-nu zijn. Aan het kunnen richten van je focus van je aandacht, zonder dat je geest er met jou vandoor gaat.

Of dat je geest er met jou vandoor gaat en dat je het dan op een gegeven moment merkt en weer terug kan gaan naar de aandacht. Waar je de aandacht op wilt hebben, bijvoorbeeld in deze meditatie is dat je adem.

Mijn adem is alleen maar een ankerpunt om onze aandacht op te laten rusten, zodat we een plek hebben om naartoe te gaan met de aandacht. En dat is een goede eerste stap voor die aandachtstraining.

En de aandachtstraining in dit geval doen we met heel veel zachtheid en vastberadenheid. Dus je wilt het wel echt, je hebt de intentie, je snapt waarom ik het wil, waarom het zinvol is, die motivatie.

Maar je oefent ook met zachtheid, met acceptatie dat het nieuw is, dat het onwennig is, dat het misschien niet altijd leuk is.

Zachtheid en vastberadenheid dus eigenlijk. Als we beter worden in het zijn met intensiteit in het hier en nu, met onze gedachten, onze gevoelens, gewaarwordingen in ons lichaam. Dan worden we ook beter in het zijn met intensiteit in de wereld om ons heen.

En ook dan kunnen we aanwezig blijven zonder ons best te hoeven doen. Zonder het meteen te moeten oplossen met een snelle quick fix die alleen maar meer gedoe gaat veroorzaken.

Dan kunnen we aanwezig zijn, er echt zijn voor mensen, en samen tot de beste oplossingen komen. Dus ook in de buitenwereld en in je werk heb je wat aan de capaciteit van het eerst kunnen zijn met aandacht en acceptatie, voordat je besluit of en wat je dan gaat doen.

Maar daarom is het dus heldhaftig. Want heel veel van onze gewoontes, zeker in onze westerse maatschappij, gaan daar tegenin. Die zeggen: ‘Nee, hier is absoluut geen tijd voor! Je moet nu handelen!’ of ‘Nee, dat willen we niet voelen!’, dus dat moet weg gedrukt.

Maar je kunt daarbij aanwezig zijn, alleen dan moeten we dat niet meteen een half uur willen doen. We moeten dat een seconde doen en dan denken we ‘Goed gedaan!’ in plaats van ‘Een seconde, dat is niet veel’, ‘Maar andere mensen kunnen dat vast veel beter’, ‘Past helemaal niet bij mij’.

Nee, we moeten oefenen met de positieve terugkoppeling, want het is niet makkelijk!

Je bent echt een held als je dit oefent. Voor mij duurde het vanaf het moment dat iemand vertelde over meditatie en zei ‘Nou ga anders eens mediteren, want het is echt een goed idee’. En dat ik dacht ‘Ja, meditatie, echt een goed idee’ heeft het nog tien jaar geduurd voordat het me gelukt was om een enigszins regelmatige meditatie beoefening op te bouwen.

Met golven ging het. Ik vergat het ook steeds weer, en dan kwam het weer terug van Oh ja, ik wil dat. Het is normaal dat het een tijdje duurt.

En misschien is het bij jou anders. Misschien ontdek je het en ga je er helemaal voor en is het helemaal niet moeilijk om een routine op te bouwen.

Maar voor de meeste mensen is het wel best lastig. Dus daarom is het ook heldhaftig: met vriendelijkheid en vastberadenheid jezelf trainen in aanwezig kunnen zijn met wat er is in het hier en nu. In eerste instantie in jezelf, en dan ook in de wereld om je heen.

Daarom heet deze cursus meditatieheld. Ik hoop dat je meedoet en ik hoop ook van je te horen hoe je het hebt ervaren.